กรณี Google ถอนตัวจากจีน

ในวงการอินเทอร์เน็ต คงไม่มีข่าวไหนที่ "ดัง" ไปกว่าการถอนตัวของ Google จากประเทศจีน หลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องการเมืองระหว่างประเทศ สิทธิเสรีภาพของสื่อ หรือกระทั่งการจารกรรมข้อมูลของ Google โดยรัฐบาลจีน

แต่สาเหตุแท้จริงที่หลายคนอาจตกไป ก็คือ Google อาจไม่เคยประสบความสำเร็จทางธุรกิจในประเทศจีนเลย เมื่อเทียบกับเจ้าถิ่นอย่าง Baidu

Google เป็นบริษัทที่ List อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐ การตัดสินใจที่แท้จริงย่อมมาจากเหตุผลทางธุรกิจ และไม่ควรเป็นการแสดงออกทางความคิด หรือการเมือง ซึ่งอาจถูกหยิบยกขึ้นมาเพื่อบิดเบือนความสนใจจากสาเหตุที่แท้จริง

ในสายตาของคนไทย Search Engine ในชีวิตประจำวันนั้น คงมีแต่ Google ซึ่งผูกขาด Market Share กว่า 99% หลายคนคงไม่รู้ว่าประเทศไทยเป็นประเทศที่ Google มี Market Share สูงสุดในโลก

ขณะที่ประเทศอเมริกา ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของ Google เอง Google ยังมี Market Share ไม่ถึง 70% ทั้งที่จริงแล้ว ในทวีปเอเชีย Google อาจไม่เคยประสบความสำเร็จเลย ยกเว้นในประเทศไทย โดยมี Market Share 3% ในเกาหลี 18% ในไต้หวัน 26% ในจีน 26% ในฮ่องกง และ 38% ในญี่ปุ่น

Search Engine เป็นเทคโนโลยีที่ต้องเข้าใจภาษาศาสตร์ของเจ้าถิ่น และ Google ได้ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อภาษาอังกฤษ และภาษาทางยุโรปเป็นหลัก นอกจากนี้ ยังต้องเข้าใจวัฒนธรรมของสังคมอีกด้วย

ตัวอย่างที่สำคัญในอดีต คือ เมื่อ Search คำว่า Rain ในเกาหลี Google เข้าใจว่าเราต้องการพยากรณ์อากาศ ในขณะที่วัยรุ่นส่วนใหญ่ต้องการนักร้องที่ชื่อ เรน หรือจองจีฮุน

สำหรับภาษาไทยก็เช่นกัน Google พึ่งมาเริ่มพัฒนาการตัดคำ เพราะภาษาไทยไม่มีการเว้นวรรคระหว่างคำ โดยก่อนหน้านี้ หลายปี Google ไม่มีความสามารถในการรองรับหลักภาษาศาสตร์ข้อนี้ของไทย

เหตุผลดังกล่าวอาจเป็นหนึ่งสาเหตุ ที่ทำให้ Google ไม่ได้เป็นผู้นำด้าน Market Share ในเอเชีย แต่ที่สำคัญ แทบทุกประเทศของเอเชีย มักมี Search Engine เจ้าถิ่น อาทิเช่น Baidu ของจีน และ Naver ของเกาหลี ซึ่งมี Market Share 60% และ 70% ตามลำดับ

Search Engine เหล่านี้เติบโตมาได้ เพราะการเข้าใจภาษาศาสตร์และวัฒนธรรมของสังคมในชาติตัวเองที่ดีกว่าคู่แข่งจากต่างประเทศ และการที่ผู้ประกอบการทุ่มกับตลาดเดียว และทำให้ดีที่สุด

ทำไมประเทศไทยถึงไม่เป็นเช่นนี้ ทั้งที่เป็นเวลานานก่อนที่ Google จะเริ่มพัฒนาการตัดคำสำหรับภาษาไทย ในช่วงเวลานั้น อุตสาหกรรมอินเทอร์เน็ตของประเทศไทยไม่ได้มีการพัฒนา Search Engine เจ้าถิ่นขึ้นมาเลย จึงเป็นตลาดที่ง่ายมากสำหรับ Google ที่จะได้ Market Share ถึง 99% โดยปราศจากคู่แข่ง

มีการสัมภาษณ์คนจีนว่าคิดอย่างไรในกรณีของ Google ซึ่งส่วนใหญ่จะตอบว่าไม่มีผล เพราะใช้ Baidu อยู่แล้ว แต่หาก Google หยุดให้บริการในประเทศไทย ด้วยเหตุผลการเมืองหรือธุรกิจ อะไรจะเกิดขึ้นบ้าง การค้นหาข้อมูล หรือการใช้งานอินเทอร์เน็ต จะชะงักไปเลยหรือเปล่า

Google ไม่ได้เป็นบริการแรกที่ถูกยกเลิกในจีน ก่อนหน้านี้ Youtube Facebook และ Twitter ก็โดนไปแล้ว แต่คนจีนก็ยังสามารถพัฒนาบริการของตัวเองมาแทนที่ได้

หากเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในประเทศไทย เราจะสามารถพัฒนาบริการขึ้นมาแทนได้หรือไม่

อินเทอร์เน็ตเป็นเทคโนโลยี ซึ่งต้องอาศัยความรู้ความสามารถทางวิทยาการสูง แต่ก็เป็นโลกไร้พรมแดน จึงควรเป็นความรับผิดชอบของเราหรือไม่ ในการป้องกันความเหลื่อมล้ำ และไม่ให้ประเทศต้องอาศัยบริการของชาติอื่น จนเสมือนผูกขาดมากเกินไป

Published in Krungthepturakij on April 1, 2010